Xuân Chính – là đơn vị hành chính mới trên cơ sở sáp nhập toàn bộ diện tích tự nhiên và dân số 2 xã: Xuân Thiện (cũ) và Chính Tâm (cũ). Sau gần 1 năm hình thành và hoạt động, Đảng bộ, chính quyền và nhân dân Xuân Chính chung sức đồng lòng xây dựng thành công xã đạt chuẩn Nông thôn mới (NTM).

Xã Xuân Chính được sáp nhập từ 2 xã: Xuân Thiện và Chính Tâm theo Nghị quyết số 861/NQ-UBTVQH14 ngày 10/01/2020 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về việc sắp xếp các đơn vị hành chính cấp xã thuộc tỉnh Ninh Bình. Đến nay, tổng diện tích tự nhiên của xã 649ha, dân số phân bố ở 13 thôn, 1.774 hộ với 6.301 khẩu, đồng bào theo đạo Thiên chúa chiếm 84,9%. Ngành nghề chủ yếu là sản xuất nông nghiệp và tiểu thủ công nghiệp truyền thống.

Nhiều tuyến đường trên địa bàn được bê tông hóa

Thực hiện chương trình mục tiêu Quốc gia xây dựng Nông thôn mới, trước khi sáp nhập, tính đến cuối năm 2019, xã Chính Tâm (cũ) hoàn thành 15/19 tiêu chí nông thôn mới, xã Xuân Thiện (cũ) đạt 13/19 tiêu chí. Đáng chú ý các tiêu chí như Hộ nghèo, Giao thông và Thu nhập là những tiêu chí khó khăn đối với cả hai xã Chính Tâm và Xuân Thiện.

Với thực tế đó, bước vào xây dựng Nông thôn mới đã đặt ra nhiều thách thức đối với cấp ủy, chính quyền và người dân xã Xuân Chính. Theo rà soát, xã đạt 14/19 tiêu chí, các tiêu chí chưa đạt là: Quy hoạch; Hộ nghèo; Giao thông; Thu nhập; Hệ thống chính trị và tiếp cận pháp luật. Cuối cùng là thực hiện tiêu chí số 20 - ý kiến đánh giá về sự hài lòng của người dân về kết quả xây dựng Nông thôn mới.

Với xuất phát điểm thấp, kinh tế chủ yếu là sản xuất nông nghiệp, tiểu thủ công nghiệp, thu ngân sách hạn hẹp, các tuyến đường giao thông chưa được hoàn thiện, đường trục, đường liên thôn còn nhỏ hẹp, xuống cấp chưa được đầu tư, tập trung chủ yếu ở xã Xuân Thiện (cũ). Sau sáp nhập, diện tích và số khẩu của xã tăng lên cũng gây áp lực khi thực hiện các tiêu chí như: Nhà ở dân cư, thu nhập, hộ nghèo, môi trường… Bên cạnh đó, một số ít bộ phận người dân vẫn còn tâm lý trông chờ, ỷ lại vào sự hỗ trợ của Nhà nước nên việc huy động nguồn vốn đầu tư trong dân còn gặp nhiều khó khăn.

Đảng bộ và nhân dân xã Xuân Chính đoàn kết thực hiện xây dựng Nông thôn mới

Ngay sau khi sáp nhập với mục tiêu đạt chuẩn NTM trong năm 2020, Xuân Chính đã tập trung dồn lực cho nhiệm vụ chính trị này. Xã thành lập Ban chỉ đạo xây dựng nông thôn mới giai đoạn 2016-2020; phân công nhiệm vụ cụ thể cho từng thành viên trong Ban chỉ đạo, tiến hành rà soát, lên kế hoạch thực hiện các tiêu chí còn chưa đạt. Đồng thời xác định việc xây dựng nông thôn mới phải bắt đầu từ sự chung sức, đồng lòng của toàn thể cán bộ, đảng viên và nhân dân.

Với việc bắt tay vào thực hiện tiêu chí số 18 - Hệ thống chính trị và tiếp cận pháp luật, xã đã kiện toàn, sắp xếp đội ngũ lãnh đạo cấp ủy, chính quyền và tổ chức thành công Đại hội đại biểu Đảng bộ xã lần thứ I, nhiệm kỳ 2020-2025; thực hiện tốt công tác đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, công chức đạt chuẩn. Các đoàn thể chính trị - xã hội làm tốt công tác tuyên truyền, vận động người dân chấp hành tốt các quy định của Đảng, pháp luật của Nhà nước, tham gia bảo vệ an ninh trật tự thôn, xóm, đồng thời quan tâm thực hiện việc đảm bảo bình đẳng giới, phòng chống bạo lực gia đình tại địa phương.

Đối với tiêu chí Quy hoạch, xã ban hành nhiều văn bản, kế hoạch và tổ chức thực hiện như: Quy hoạch chung xây dựng NTM của địa phương, quy hoạch vùng lúa xen cá, vùng lúa cao sản, lúa chất lượng cao với diện tích 50 ha tập trung ở phía Nam địa bàn, tạo điều kiện cho người dân tham gia phát triển kinh tế. Xây dựng quy hoạch quỹ đất thực hiện đấu giá giá trị quyền sử dụng đất.

Xác định việc nâng cao thu nhập cho người dân là tiêu chí then chốt nhằm thực hiện các tiêu chí còn lại. Xã đẩy mạnh tuyên truyền vận động người dân thực hiện Nghị quyết số 02-NQ/HU của Ban Chấp hành Đảng bộ huyện về tái cơ cấu ngành nông nghiệp theo hướng nâng cao giá trị gia tăng và phát triển bền vững; khuyến khích người dân lựa chọn, chuyển đổi cơ cấu giống, cây trồng, vật nuôi có giá trị kinh tế cao vào thâm canh sản xuất. Quy hoạch các vùng sản xuất hàng hóa lợi thế, chủ lực và mang tính chiến lược như: quy hoạch đất trang trại, đất nuôi trồng thủy sản kết hợp với trồng lúa đồng bãi thôn 10; đất trồng cây hàng năm kết hợp với nuôi trồng thủy sản ở các vùng trồng lúa kém hiệu quả xen kẹt trong các khu dân cư tạo điều kiện cho các hộ gia đình tham gia phát triển kinh tế. Hiệu quả hoạt động của các HTX trổng đào cảnh, HTX Dược Liệu, HTX Nông nghiệp Hữu cơ và 2 HTX Nông nghiệp trên địa bàn đã góp một phần không nhỏ trong phát triển kinh tế của địa phương.

Nhân dân năng động xây dựng nhiều mô hình phát triển kinh tế

Song song với đó, xã phối hợp Sở Khoa học và Công nghệ, Công ty TNHH Đổi mới – là các đơn vị kết nghĩa với địa phương theo Quyết định 140 của Ban Thường vụ Tỉnh ủy để hỗ trợ giống, kỹ thuật xây dựng các mô hình phát triển kinh tế như: Mô trình trồng chuối Tây xuất khẩu, Mô hình nuôi cá trắm; đã có 45 hộ nghèo, cận nghèo tham gia mô hình nuôi ếch do Trường Cao đẳng thủy sản Bắc Ninh phối hợp thực hiện. Hàng chục lớp dạy nghề, hỗ trợ kỹ thuật được tổ chức nhằm duy trì, phát triển và nâng cao giá trị thu nhập từ nghề thủ công truyền thống. Khuyến khích người dân đẩy mạnh ứng dụng khoa học- kỹ thuật, đưa cơ giới hóa vào sản xuất nhằm giảm chi phí, giải phóng sức lao động con người; hình thành các chuỗi liên kết trong sản xuất gắn với tiêu thụ sản phẩm…

Đối với việc thực hiện tiêu chí Giao thông – đây được coi là một trong những tiêu chí khó thực hiện bởi không chỉ đòi hỏi nguồn kinh phí lớn mà còn cần sự chung sức, đồng lòng của người dân. Bằng nhiều cách làm, hình thức tuyên truyền, tranh thủ mọi sự quan tâm của cấp trên, sự ủng hộ từ các doanh nghiệp trong và ngoài địa phương, tình cảm của con em xa quê hương và trên hết là sự chung sức đồng lòng của người dân, quá trình xây dựng nông thôn mới, Xuân Chính đã huy động được gần 230 tỷ đồng, trong đó vốn tham gia của nhân dân gần 92 tỷ đồng, còn lại là vốn Nhà nước và các nguồn lực khác. Đến nay, đường trục xã, đường trục thôn, liên thôn được bê tông hóa đạt tỷ lệ 100%, thủy lợi nội đồng đạt trên 98%, thu nhập bình quân đầu người của xã đã tăng lên 45,47 triệu đông/người/năm, tỷ lệ hộ nghèo giảm còn 1,81%; 100% khu dân cư có nhà văn hóa hoặc nơi sinh hoạt văn hóa thể thao; tỷ lệ người dân dùng nước sạch đảm bảo tiêu chuẩn, trường học, tram y tế đạt chuẩn quốc gia; 100% hộ gia đình và cơ sở sản xuất kinh doanh, thực phẩm tuân thủ các quy định, quốc phòng và an ninh được tăng cường. Đặc biệt, thực hiện tiêu chí số 20 về việc lấy ý kiến đánh giá hài lòng của người dân về kết quả xây dựng NTM trên địa bàn đạt 99,81% và được Ủy ban nhân dân tỉnh công nhận xã đạt chuẩn Nông thôn mới năm 2020.

Nhiều ngôi nhà cao tầng, khang trang được xây dựng

Xuân Chính hôm nay đã đổi thay, những ngôi nhà khang trang, những con đường bê tông thẳng tắp, những mô hình kinh tế ngày càng phát triển, cuộc sống nơi đây đang trở lên nhộn nhịp và mang một màu sắc mới, minh chứng cho chủ trương và cách làm đúng của Đảng bộ, chính quyền và nhân dân xã Xuân Chính trong xây dựng Nông thôn mới.

                                                                                                            Nguyễn Hiền