Thu gom rác thải, cải thiện vệ sinh môi trường luôn là thách thức không nhỏ đối với các địa phương trên địa bàn huyện, nhất là đối với địa phương còn nhiều khó khăn như xã bãi ngang ven biển Kim Trung. Tuy mới triển khai nhưng ngay từ bước đầu, Kim Trung đã thể hiện sự quyết tâm từ chính quyền đến nhân dân đối với công tác thu gom rác thải, bảo vệ môi trường.

Rác thải dân cư trên địa bàn  xã Kim Trung được thu gom tập trung 2 lần/tuần

Xã Kim Trung có 1.032 hộ dân với trên 4.200 nhân khẩu, là vùng đất mới, nơi tập trung dân cư đến lập nghiệp từ nhiều vùng miền, trình độ dân trí chưa đồng đều, nhận thức ở một bộ phận người dân còn chưa cao. Những năm gần đây kinh tế phát triển, đời sống vật chất và tinh thần cũng nâng lên đồng nghĩa với việc lượng rác thải trong dân cư phát sinh ngày càng nhiều. Trong khi đó xã chưa có hình thức tổ chức thu gom tập trung; việc tự xử lý rác sinh hoạt tại hộ gia đình chưa triệt để, chủ yếu theo hình thức đốt hoặc chôn lấp. Một số ít hộ dân còn có thói quen tập kết rác ven đường làng, ngõ xóm; xả, vứt rác ra kênh mương, lòng sông, thói quen này vô hình chung vừa làm xấu cảnh quan môi trường mà còn tiềm ẩn nguy cơ mất vệ sinh, ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe người dân. Bên cạnh việc rác thải trong dân cư tăng thì vấn đề chất thải từ chăn nuôi, nuôi trồng thủy hải sản cũng đang là vấn đề mà cấp ủy, chính quyền và nhân dân quan tâm, lo ngại. Qua khảo sát, tổng lượng rác thải sinh hoạt phát sinh bình quân một tháng trên địa bàn xã Kim Trung khoảng gần 32 tấn.

Nhận thức rõ ý nghĩa, tầm quan trọng của môi trường đối với chất lượng cuộc sống, thời gian này cấp ủy chính quyền xã Kim Trung đang quyết liệt triển khai thực hiện đồng bộ các giải pháp vì môi trường xanh, sạch và bền vững, nhất là khi nhà máy rác xã Kim Đông đi vào hoạt động tháng 9/2019 với thiết kế công suất lớn, xử lý rác thải cho các xã ven biển thì Kim Trung lấy đó làm động lực triển khai nhanh công tác vệ sinh môi trường.

Theo đó, ngày 12/12/2019 UBND xã Kim Trung đã ban hành Kế hoạch thu gom, vận chuyển, xử lý rác thải sinh hoạt trên địa bàn gắn với thực hiện chương trình xây dựng Nông thôn mới. Ban hành Quy chế tổ chức, quản lý hoạt động thu gom rác thải sinh hoạt. Quy chế đề ra các mục tiêu quản lý cụ thể về quyền lợi, nghĩa vụ của các tổ chức, hộ gia đình, cá nhân trong việc thu gom rác thải, tập kết rác tại các điểm theo quy định. Đẩy mạnh tuyên truyền, vận động các hộ gia đình song song với việc thu gom rác thải hộ còn phải biết phân loại rác thải để thuận tiện cho việc thu gom rác. Các hộ sản xuất nuôi trồng thủy sản có trách nhiệm thu gom vỏ bao bì, chai, lọ đựng thuốc BTVT ngoài ao đầm tập kết tại điểm để rác thải. Việc tổ chức thu gom rác thải tập trung , lượng rác sau thu gom được đem về nhà máy rác Kim Đông xử lý.

Đối với rác thải xây dựng, các hộ phải tự xử lý, đặc biệt nghiêm cấm việc tập kết ở lòng, lề đường ảnh hưởng đến mỹ quan và gây mất ATGT. Xã đề cao tinh thần chủ động, trách nhiệm của các cá nhân, tập thể trong việc phát hiện, tố giác những hành vi vi phạm làm ảnh hưởng xấu đến môi trường.

Hướng tới mục tiêu thu gom 90% rác thải sinh hoạt trên địa bàn, Kim Trung đã thành lập 2 tổ vệ sinh môi trường thu gom rác thải. Bố trí đặt các thùng rác tại các điểm công cộng, tập trung đông người thuận tiện cho việc thu gom. Xã quy hoạch 3 điểm tập kết, mỗi điểm 100m² để trung chuyển rác thải đến nơi xử lý. Trong quá trình triển khai, vai trò của cấp ủy, chính quyền cơ sở được đẩy mạnh. Với phương châm “Dân biết, dân bàn”, Chi bộ, ban công tác mặt trận các xóm tổ chức hội nghị họp dân, đẩy mạnh tuyên truyền. Các tổ chức hội đã đưa Quy chế vào chương trình hành động, phát động đoàn viên, hội viên tích cực tham gia vệ sinh môi trường, thu gom rác thải. Anh Phạm Văn Tuyền – Xóm trưởng xóm 2 cho biết: Thực hiện phong trào xây dựng môi trường xanh – sạch – đẹp, xóm đã vận động các hộ gia đình thực hiện việc thu gom, phân loại ngay tại hộ gia đình và thực hiện việc tập kết rác đúng địa điểm, thời gian quy định, không để tình trạng vứt tràn lan xuống sông, ngòi gây ô nhiễm môi trường. Điều đáng ghi nhận, thông qua việc thu gom rác thải tập trung, nhân dân không những nâng cao ý thức giữ gìn vệ sinh môi trường ở gia đình mà còn nâng cao ý thức giữ gìn vệ sinh nơi công cộng. Mỗi người cũng dần nhận ra rằng “Mình vì mọi người và mọi người sẽ vì mình”.

Người dân xã Kim Trung nâng cao ý thức giữ gìn vệ sinh môi trường

Việc thu gom rác thải sinh hoạt ở nông thôn nói chung, Kim Trung nói riêng không giống khu vực nội thành, bởi số lượng ngõ xóm nhiều, dân cư ở phân tán, đường giao thông nhỏ hẹp, trong khi giá dịch vụ VSMT chỉ mới thu 5.000 đồng/người/tháng đối với các hộ dân; 50.000 đồng/hộ/tháng đối với hộ kinh doanh, với mức thu đó chưa đủ chi trả các chi phí cho thu gom rác thải. Để đảm bảo VSMT, chính quyền xã Kim Trung có kế hoạch trích một phần kinh phí từ ngân sách xã bổ sung mua sắm phương tiện phục vụ cho việc thu gom rác, hướng tới huy động nguồn xã hội hóa cho công tác VSMT.

Tuy mới được triển khai từ đầu năm 2020, nhưng việc thực hiện mô hình thu gom rác thải tập trung ở xã Kim Trung đã ghi nhận những tín hiệu tốt đẹp. Hiện nay, 6/6 khu dân cư có tổ thu gom rác thải, khoảng 80% số hộ dân tham gia thu gom rác thải, cơ bản các hộ dân đã có ý thức tự thu gom, phân loại rác cho vào túi ni lon, bao bì và để đúng nơi quy định. Một tuần 2 lần, vào thứ 3 và thứ 7, tổ thu gom rác thải đến từng gia đình tiến hành thu gom, vận chuyển rác sinh hoạt về nhà máy xử lý rác Kim Đông. Trong tháng đầu tiên triển khai, xã Kim Trung đã thu gom được gần 30 tấn rác đưa về nhà máy rác Kim Đông để xử lý.

Nhờ sự quyết tâm triển khai, thực hiện đồng bộ các giải pháp ngay sau khi ban hành Kế hoạch, vấn đề vệ sinh môi trường trên địa bàn xã Kim Trung đang có những chuyển biến tích cực. Rác thải sinh hoạt được thu gom, vận chuyển và xử lý theo đúng quy định, các điểm tập kết rác tự phát dọc các trục đường giảm đáng kể; đường làng, ngõ xóm sạch đẹp hơn; tình trạng ùn tắc trên các tuyến sông, kênh, mương được cải thiện rõ nét. Những nỗ lực này của chính quyền xã Kim Trung không phải trong một sớm một chiều mà sẽ là cả quá trình trong thời gian dài với mong muốn làm thay đổi bộ mặt Kim Trung trên con đường xây dựng NTM.

PV