Những ngày qua, thời tiết nắng nóng tạo điều kiện thuận lợi cho diện tích lúa xuân trên địa bàn huyện chín nhanh. Để bảo đảm năng suất, chất lượng lúa trước những diễn biến bất thường của thời tiết và chủ động các điều kiện tốt nhất cho sản xuất vụ mùa, bà con nông dân trên địa bàn huyện đã huy động nhân lực, phương tiện xuống đồng khẩn trương thu hoạch lúa xuân với phương châm “xanh nhà hơn già đồng”. Đến thời điểm này, toàn huyện đã thu hoạch được trên 80% diện tích, năng suất ước đạt 68,3 tạ/ha.

Trong cái nắng oi ả của ngày hè, trên các cánh đồng không khí thu hoạch lúa xuân vẫn tất bật, rộn ràng. Không để lúa chín đợi ngoài đồng, ngay từ sớm tinh mơ đến tận tối khuya những chiếc máy gặt đập liên hoàn chạy băng băng trên các cánh đồng, từ thửa ruộng này sang mảnh ruộng khác giúp đẩy nhanh tiến độ thu hoạch và giảm bớt công lao động cho bà con nông dân.

Thu hoạch lúa đông xuân trên cánh đồng xã Thượng Kiệm

Đã đi qua biết bao mùa lúa chín nhưng với chị Phạm Thị Thu ( xóm5, xã Chất Bình) từng vụ vẫn thấy thấp thỏm, hồi hộp mong chờ cây lúa sinh trưởng, phát triển và phấn khởi, mừng vui khi nhìn mồ hôi, công sức kết thành bông lúa trĩu nặng trên tay. Chị Thu chia sẻ: “Vụ chiêm xuân năm nay, mặc dù đầu vụ lượng mưa ít, một số diện tích lúa mới cấy bị hạn hán, nhưng do có sự chỉ đạo tập trung, đồng bộ từ huyện đến cơ sở trong việc điều tiết nước hợp lý để nhân dân chăm bón kịp thời vụ nên lúa xuân phát triển tốt. Hiện, gia đình tôi đã thu hoạch xong hơn 5 sào lúa ST25, năng suất ước đạt 2,2 tạ/sào. Lúa được mùa, thời tiết nắng ráo thuận lợi cho việc phơi thóc, bà con con nông dân chúng tôi phấn khởi lắm”.

Còn trên cánh đồng xóm 1, xã Đồng Hướng, máy gặt tới đâu, người dân túc trực tới đó chở lúa về phơi cho kịp nắng. 100% diện tích gặt bằng máy gặt đập liên hợp nên tiến độ thu hoạch đẩy nhanh. Ông Hoàng Văn Tựa, xóm 1, xã Đồng Hướng cho biết: “Vụ này, gia đình tôi cấy gần 1 mẫu ruộng, đến nay đã thu hoạch xong toàn bộ diện tích. Điều đáng mừng nhất là tất cả các giống lúa năng suất cơ bản đều duy trì ở mức cao từ  2 tạ/sào trở lên. Năm nay, nhiều hộ nông dân nơi đây đưa giống lúa mới ST25 vào sản xuất và đạt năng suất cao”.

Máy gặt tới đâu, người dân túc trực tới đó chở lúa về phơi cho kịp nắng

Vụ đông xuân năm nay, toàn huyện gieo cấy gần 8.000 ha lúa xuân, với cơ cấu 100% diện cấy lúa xuân muộn. Đến ngày 13/6, các địa phương đã thu hoạch được trên 80% diện tích. Qua kiểm tra thực tế và đánh giá của các địa phương cho thấy, vụ xuân năm nay được mùa, năng suất ước đạt 68,3 tạ/ha, tăng so với vụ đông xuân năm ngoái 0,58 tạ/ha. Mặc dù ngay từ đầu vụ thời tiết có nhiều diễn biến phức tạp, từ cuối tháng 1 đến cuối tháng 2, độ ẩm không khí và lượng mưa thấp, biên độ ngày đêm lớn; sau cấy nhiều diện tích lúa xuân không đủ nước tưới dưỡng làm ảnh hưởng đến sinh trưởng, phát triển và chăm bón lúa xuân của bà con nông dân, nhưng do có sự chỉ đạo tập trung, đồng bộ từ huyện đến cơ sở trong thực hiện kế hoạch sản xuất, nhất là lịch thời vụ, cơ cấu giống lúa, các biện pháp kỹ thuật ứng phó với biến động của thiên tai, dịch hại; đồng thời đẩy mạnh việc ứng dụng các tiến bộ về giống, phân bón, kỹ thuật canh tác và sự chủ động trong sản xuất, thâm canh của bà con nông dân nên lúa vụ xuân sinh trưởng phát triển tốt.

Trước những diễn biến bất thường của thời tiết, để đạt được mục tiêu sản xuất vụ xuân, bảo đảm năng suất, chất lượng lúa và chủ động các điều kiện tốt nhất cho sản xuất vụ mùa, huyện và ngành chức năng tiếp tục đôn đốc các các địa phương, các HTX nông nghiệp đánh giá, phân loại mức độ chín của các vùng sản xuất lúa, phân bổ hợp lý máy gặt, nguồn nhân lực thu hoạch gọn vùng theo phương châm “xanh nhà hơn già đồng”, thu hoạch đến đâu làm đất ngay đến đó để chuẩn bị sản xuất vụ mùa theo kế hoạch số 96/KH-UBND ngày 25/3/2023 của UBND huyện, trong đó dự kiến lấy nước làm đất sản xuất vụ mùa bắt đầu từ 29/6/2023. Do vậy, hiện các địa phương, các HTXNN đang tích cực đôn đốc bà con nông dân đẩy nhanh tiến độ “thu chiêm, làm mùa”.

Sử dụng máy cuộn rơm tận dụng phụ phẩm nông nghiệp, góp phần hạn chế đốt rơm rạ trên đồng ruộng gây ô nhiễm môi trường và ảnh hưởng đến an toàn giao thông

Cùng với đó, các địa phương, các HTXNN tuyên truyền khuyến khích nông dân tận dụng phụ phẩm nông nghiệp, không đốt rơm rạ trên đồng ruộng gây ô nhiễm môi trường và ảnh hưởng đến an toàn giao thông; triển khai vệ sinh đồng ruộng, cày vùi rơm rạ sớm kết hợp xử lý bằng các chế phẩm sinh học, vôi bột, phân bón hữu cơ để phân hủy nhanh rơm rạ, hạn chế ngộ độc hữu cơ đầu vụ và nguồn sâu bệnh lây lan cho vụ mùa, tăng hiệu quả sử dụng phân bón. Tiếp tục đẩy mạnh quy mô vùng sản xuất lúa hàng hóa, mở rộng vùng sản xuất cấy cùng một giống, cùng quy trình canh tác. Rà soát kế hoạch sản xuất, chủ động chuẩn bị đầy đủ vật tư nông nghiệp (giống, phân bón, máy nông nghiệp...); xây dựng các phương án phòng, chống úng, lụt trong vụ mùa.

Hiện nay, huyện Kim Sơn đang tập trung đẩy nhanh tiến độ thu hoạch lúa xuân, phấn đấu thu hoạch xong toàn bộ diện tích lúa xuân trước ngày 20/6 để chuyển trọng tâm sang làm đất, sản xuất vụ mùa, mục tiêu đến ngày 25/7 hoàn thành gieo cấy toàn bộ diện tích lúa mùa.

Nguyễn Chinh