Hoạt động bảo tồn, phát huy các loại hình nghệ thuật truyền thống thời gian qua được huyện quan tâm, tổ chức các lớp tập huấn, lớp học, nhằm đưa các loại hình nghệ thuật truyền thống lan tỏa, phát triển sâu rộng trong các tầng lớp nhân dân, góp phần xây dựng và phát triển văn hóa, con người Việt Nam, đáp ứng yêu cầu phát triển bền vững đất nước cũng là thực hiện Nghị quyết Trung ương 5 (Khóa VIII) về xây dựng và phát triển nền văn hóa Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc.

Huyện luôn quan tâm bảo tồn, phát huy các loại hình nghệ thuật truyền thống

Huyện Kim Sơn có gốc tích tiếng hát chèo từ những năm 1954, ban đầu chỉ là một gánh hát rồi hình thành chiếu chèo và phát triển thành cả một đoàn chèo với tên gọi đoàn chèo Năm Dân. Những năm 1974, 1975 là thời thịnh thế của đoàn chèo Năm Dân, đoàn lưu diễn thường xuyên ở khắp các tỉnh, thành phía Bắc và thu thanh nhiều tác phẩm chèo trên đài tiếng nói Việt Nam như “19 tuổi thơ”, “cô gái sông Lam”, “sợi tóc nhớ thương”, “Hoa đất mẹ”. Trải qua thời gian với những thăng trầm của đời sống xã hội, đoàn chèo bị chia tách và dần mai một tiếng hát chèo trên vùng đất biển.

Với mong muốn tôn vinh nghệ thuật Chèo truyền thống, năm 2017 huyện Kim Sơn đã thành lập CLB hát chèo với 25 thành viên, là tập hợp nhiều hạt nhân văn nghệ có khả năng biểu diễn và say mê với nghệ thuật hát chèo. Nhiều “giọng hát hay, tay đàn giỏi” ở khắp các địa phương như: Đức Ngọ, Hoài Thu, Thúy Mùi, Hồng Chiên. Hằng năm, ngoài phục vụ những dịp lễ, tết và các sự kiện chính trị của địa phương, CLB thường xuyên tham gia biểu diễn tại các đền, chùa; tham gia các hội thi, hội diễn các CLB tỉnh Ninh Bình và ghi hình nhiều chương trình phát sóng trên đài truyền hình Ninh Bình.

CLB Ca trù huyện Kim Sơn ra đời góp phần nuôi dưỡng, ươm mầm những tài năng cho nghệ thuật truyền thống

Cùng với CLB Chèo, CLB Ca trù huyện Kim Sơn mới được thành lập từ tháng 12/2018, hiện có 20 thành viên là những học viên xuất sắc của lớp tập huấn ca trù do nghệ nhân của CLB ca trù Nguyễn Công Trứ, huyện Nghi Xuân, tỉnh Hà Tĩnh truyền dạy. Đa số họ là những giáo viên trẻ tuổi đang sinh sống, công tác trên địa bàn huyện. Điều đáng ghi nhận ở CLB ca trù chính là tinh thần ham học hỏi, tự tập luyện của các thành viên. Bận rộn với công việc mưu sinh, họ chỉ tập trung lại trong khoảng thời gian ngắn ngủi trước các chương trình văn nghệ một thời gian ngắn để ôn luyện nhưng các tiết mục ca trù do CLB biểu diễn luôn được khán giả đón nhận và cổ vũ nhiệt tình.

Không chỉ CLB ca trù, CLB Chèo hoạt động sôi nổi, mà nhiều CLB nghệ thuật, đội văn nghệ quần chúng trên địa bàn huyện cũng được duy trì hiệu quả. Đây thực sự là những mô hình sinh hoạt tập thể, hướng tới việc lưu giữ, bảo tồn, phát huy những giá trị bản sắc văn hóa truyền thống của dân tộc; đồng thời nuôi dưỡng, ươm mầm những tài năng cho nghệ thuật truyền thống.

Các lớp tập huấn về hát Chèo, hát Văn góp phần gìn giữ và phát huy các loại hình nghệ thuật truyền thống

Nhằm khơi dậy phong trào văn hóa, văn nghệ quần chúng ở các địa phương, gìn giữ các giá trị văn hóa truyền thống của dân tộc, Phòng Văn hóa Thông tin huyện là cơ quan tham mưu đã phối hợp tổ chức các lớp học, lớp tập huấn về hát Chèo, hát Văn, Ca trù trên địa bàn huyện. Qua đó giúp học viên thêm yêu thích và trở thành những hạt nhân tích cực trong các hoạt động văn hóa, văn nghệ tại địa phương, tiếp tục truyền đạt, gìn giữ và phát huy các loại hình nghệ thuật truyền thống. Để nâng cao hơn nữa hiệu quả hoạt động của các CLB, đội văn nghệ và tạo điều kiện để các đội giao lưu, học hỏi kinh nghiệm, bảo tồn, phát huy các loại hình nghệ thuật truyền thống, huyện và các địa phương thường xuyên tổ chức các chương trình văn nghệ quần chúng, đáp ứng nhu cầu thưởng thức và sáng tạo nghệ thuật của quần chúng nhân dân, tạo điều kiện thuận lợi để các loại hình nghệ thuật truyền thống có đất diễn. Mặt khác với 93,6% xóm phố trên địa bàn huyện xây dựng được nhà văn hóa khang trang, đã tạo thuận lợi cho các CLB văn hóa, văn nghệ có địa điểm tập luyện.

Nghệ thuật truyền thống luôn được tôn vinh trong các Chương trình văn nghệ

Thông qua hoạt động của các CLB văn hóa văn nghệ, đặc biệt là các CLB nghệ thuật truyền thống ở Kim Sơn đã tập hợp được đông đảo tầng lớp nhân dân tham gia, tạo sự chuyển biến mạnh mẽ đối với công tác xây dựng đời sống văn hóa ở cơ sở. Những địa phương có phong trào văn nghệ phát triển mạnh mẽ như: Quang Thiện, Thượng Kiệm, Lưu Phương, thị trấn Phát Diệm, Kim Hải. Ngoài CLB Chèo và CLB ca trù cấp huyện; mỗi xã, thị trấn trên cũng thành lập CLB hoặc đội, nhóm, tổ văn nghệ, từng bước hoạt động có hiệu quả, góp phần lan tỏa giá trị các loại hình nghệ thuật truyền thống, đem lại niềm vui, đời sống tinh thần phong phú cho nhân dân.

Bài, ảnh: Trần Hằng