Chỉ còn 2 tuần nữa là đến Tết Nguyên đán Nhâm Dần 2022, thời điểm này, các hộ trồng đào trên địa bàn xã Kim Định đang tích cực chăm sóc và thực hiện những công đoạn cuối chuẩn bị đào phục vụ thị trường Tết với một niềm hy vọng về cái Tết ấm no.

Đến xã Kim Định vào một ngày trung tuần tháng 12 âm lịch trong tiết trời se se lạnh, đi qua các khu vườn trồng đào, chúng tôi thấy người dân đang tất bật, hối hả với các công đoạn chăm sóc đào để cây đào phát triển tốt, làm nụ và nở hoa vào đúng dịp Tết Nguyên đán. Cùng với đó là các chuyến xe bon bon trên đường chở những chậu đào đã khách đặt mua và đến hẹn được chuyển đến địa chỉ khách hàng.

Cùng với việc phát triển diện tích đào bản địa, các hộ dân xã Kim Định cũng đầu tư trồng đào thế

Đến xóm 4, hỏi thăm gia đình ông Phạm Hồng Kiền, ai cũng biết bởi ông Kiền đã gắn bó với nghề trồng đào trên 20 năm, hàng năm vườn đào của gia đình ông đều làm nụ to, đẹp và nở hoa đúng dịp tết Nguyên Đán. Gia đình ông Kiền dành 2.500m² đất đầu tư trồng 350 gốc đào thuần chủng (cây đào bản địa), trong đó phần lớn là đào trên 1 năm tuổi. Dù trồng đào chỉ xuất bán cây vào dịp Tết nguyên đán, song ông Kiền vẫn lựa chọn giống cây trồng này vì theo ông, trồng đào khá đơn giản, ít tốn công lao động mà giá trị kinh tế của cây đào cũng khá cao. Đào của gia đình ông phát triển khá tự nhiên, chỉ tốn công làm cỏ, phun thuốc trừ sâu, tuốt lá để nuôi mắt đào…nên giá cả phù hợp với nhu cầu của những người có thu nhập trung bình.

Năm nay do ảnh hưởng của dịch bệnh, nhu cầu của người dân có phần hạn chế, việc tiêu thụ cây hoa, cây cảnh cũng giảm đi đáng kể. Nếu như những năm trước vào thời điểm này, tại các nhà vườn cây cảnh, cây đào ở Kim Định đâu đâu cũng tấp nập người ra vào xem đào để đặt mua phục vụ cho dịp Tết Nguyên đán, thì năm nay tại các vườn đào chỉ lác đác vài khách xuống xem. Mặc dù dịch bệnh gây không ít khó khăn, nhưng khách đã đặt cây đều hiểu và thông cảm cho nỗi vất vả của các chủ vườn nên mức giá cây đào không giảm sâu chỉ giảm chút ít so với năm trước, với giá trung bình từ 300 – 1 triệu đồng/cây đào thuần chủng. Và khách hàng cũng chuyển từ việc trực tiếp xuống nhà vườn lựa chọn đào tết sang lựa chọn đào tết qua nền tảng công nghệ zalo, facebook và chốt đơn. Do vậy, đến thời điểm này ½ cây đào trong vườn của gia đình ông Kiền cũng đã có khách đặt hàng. Dù có chút lo lắng do ảnh hưởng của dịch bệnh nhưng người trồng đào vẫn lạc quan và hi vọng với truyền thống trưng bày đào tết trong mỗi gia đình được duy trì, mức tiêu thụ đào tết sẽ vẫn duy trì khá, bà con nông dân sẽ bớt nỗi lo, cũng có thêm thu nhập để ăn Tết.

Do ảnh hưởng của dịch COVID-19 nhiều khách hàng lựa chọn đào tết qua nền tảng công nghệ zalo, facebook

Khác với gia đình ông Kiền, anh Nguyễn Văn Chung – xóm 9 là người mạnh dạn, tiên phong đưa nghề trồng đào thế về địa phương, sau nhiều năm đi học hỏi kinh nghiệm, lên nhiều vùng của Tây Bắc tìm kiếm những gốc đào cổ có tuổi đời từ 10 năm đến 40 năm, sau đó đưa về vườn ghép mắt đào thuần chủng và chăm sóc, đồng thời thường xuyên cắt tỉa để cây đào phân cành, nhánh, tạo bộ khung tán. Mỗi cây đào được anh Chung chăm sóc, tạo dáng từ 1 – 2 năm sẽ xuất bán. Bằng kinh nghiệm và bàn tay tài hoa, anh Chung đã tạo các dáng cho cây đào như: Dáng trực thể hiện sự hiên ngang, bất khuất; Dáng nghiêng với ý nghĩa thể hiện hình tượng người phụ nữ; Dáng hoành biểu hiện sự mềm mại, duyên dáng; Dáng huyền (dáng bay) thể hiện hình ảnh của sự kiên trì nhẫn nại vượt qua phong ba bão táp hướng tới tương lai phát triển….Thế đào càng phức tạp, càng tốn nhiều thời gian và công phu sẽ có giá trị càng cao khi bán ra thị trường. Vì thế, đào của gia đình anh chủ yếu cung cấp cho các cơ quan, tổ chức và cá nhân có thị hiếu khá cầu kỳ trong “chơi đào”. Đến nay, vườn đào của gia đình anh Chung có trên 250 gốc đào thế. Những ngày này, anh Chung và các nhân công đang đưa đào từ vườn lên chậu để chuyển đến khách hàng. Để đảm bảo cây đào phát triển tốt, đâm chồi, nảy lộc, ra hoa đúng dịp tết Nguyên đán, thời tiết nắng ấm, anh Chung đào đất xung quanh gốc để “hãm” đào, hạn chế tưới nước, cấp dinh dưỡng để cho cây đào có nhiều nụ, nụ to, sắc thắm và bung nở đúng dịp tết. 1/3 số cây đào thế trong vườn đào của gia đình anh đã được khách hàng đặt mua, với giá bán từ 2 triệu – 50 triệu đồng/cây, tùy vào nhu cầu của khách hàng anh Chung cũng cho thuê đào trưng bầy tết với thuê dao động 3,4% giá trị cây đào.

Trên địa bàn Kim Định hiện có hơn 100 hộ dân tham gia trồng đào với diện tích gần 20 ha, thu nhập bình quân trên 50 triệu đồng/sào/năm. Những năm gần đây, người dân trên địa bàn xã Kim Định đã sáng tạo những dáng, thế mới để đáp ứng thị hiếu của người tiêu dùng, như: Đào thế, đào bon sai, đào tự do, đào cành; hay cấy ghép một số chủng loại: Bích đào, đào phai cánh kép, đào phai cánh đơn…Đặc biệt trong năm 2021, HTX Đào Kim Định được thành lập với 26 thành viên, đã tạo chuỗi liên kết trồng và tiêu thụ sản phẩm, động hành cùng người dân nỗ lực vượt khó, thích ứng để kinh doanh đạt hiệu quả.

Vụ Tết năm nay, do ảnh hưởng bởi dịch COVID-19, dự báo người trồng đào trên địa bàn xã Kim Định sẽ gặp không ít khó khăn hơn, nhưng với truyền thống trưng bày đào tết trong mỗi gia đình người Việt, người trồng đào kỳ vọng sức tiêu thụ của thị trường vẫn được duy trì tốt. Sắc đào thắm điểm tô sự ấm áp của từng ngôi nhà và mang đến một niềm hy vọng về cái Tết ấm no cho nông dân trồng đào nơi đây.

Nguyễn Chinh