Từ trung tuần tháng 7/2024 đến nay, trên địa bàn huyện thường xuyên có mưa lớn kéo dài, kết hợp với mực nước trên các sông dâng cao, việc tiêu thoát nước gặp nhiều khó khăn nên toàn bộ diện tích lúa Mùa mới gieo cấy trên địa bàn huyện bị ngập úng. Để đảm bảo sản xuất, huyện đã và đang chỉ đạo các địa phương, các hợp tác xã nông nghiệp tập trung khắc phục hậu quả mưa úng, khẩn trương khôi phục sản xuất đảm bảo trong khung thời vụ.

Theo báo cáo của các địa phương, đơn vị, đến hết ngày 16/7/2024, toàn huyện gieo cấy được 2.081 ha, đạt 23% diện tích, trong đó diện tích lúa cấy 1.788ha, diện tích lúa gieo sạ 293ha. Một số đơn vị có tiến độ gieo cấy nhanh như: Kim Tân 99% diện tích, Thượng Kiệm 80% diện tích, Lưu Phương 60% diện tích, Hồi Ninh 30% diện tích.

Phòng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn huyện kiểm tra lúa cấy bị ngập úng sau mưa lớn kéo dài.

Tuy nhiên, từ ngày 14/7, chịu ảnh hưởng hoàn lưu rìa phía Bắc áp thấp nhiệt đới, kết hợp với hội tụ gió trên cao hoạt động mạnh đã gây mưa lớn trên diện rộng toàn khu vực đồng bằng Bắc bộ. Riêng trên địa bàn huyện từ ngày 14/7 đến ngày 23/7 liên tục có mưa vừa, mưa to kéo dài, tổng lượng mưa đo được tại trạm thủy văn Như Tân là 360,9 mm, kết hợp với mực nước trên các sông cao dẫn đến việc tiêu thoát nước gặp nhiều khó khăn nên gây ngập úng toàn bộ diện tích lúa Mùa mới gieo cấy. Tổng diện tích mạ bị thiệt hại là 2,36 ha, tổng số hạt giống bị hư hỏng là 49,62 ha.

Trạm bơm Phát Diệm vận hành hết công suất để tiêu thoát nước kịp thời.

Để chống úng cho lúa, Chi nhánh khai thác công trình thủy lợi huyện đã vận hành hết công suất các Trạm bơm, các Hợp tác xã nông nghiệp vận hành 55 máy bơm vô ống, máy bơm dầu; đồng thời mở các cống dưới đê để tận dụng tiêu nước bằng thủy triều khi nước xuống.

Tại Hợp tác xã Nông nghiệp Thượng Kiệm, vụ mùa năm nay HTX có kế hoạch gieo cấy 351,3 ha lúa mùa. Ông Vũ Ngọc Thức, Giám đốc Hợp tác xã Nông nghiệp (HTXNN) Thượng Kiệm cho biết “Khi có ruộng bừa được cấy, các hộ xã viên đã huy động nhân lực tập trung xuống đồng gieo cấy lúa mùa từ 10/7 đến 16/7 cấy được 281 ha chủ yếu ở khi phía Nam, phần còn lại thuộc khu phía Bắc bà con nông dân đang gieo cấy thì gặp mưa lớn nên dừng lại. Để khắc phục hậu quả mưa úng, ngay từ đêm 16/7, HTX đã huy động 5 máy bơm vô ống để bơm tát nước trong đồng ruộng, nhờ vậy một số chân ruộng cao, nước đã rút dần, lúa mùa mới cấy đang tiếp tục phát triển. Những diện tích trũng, lúa ngập sâu trong nước, trong đó có 140 ha bị ngập trắng trên 70% diện tích. Hiện bà con nông dân đang tập trung dặm tỉa và gieo mạ bổ sung.

Trước tình hình mưa úng ảnh hưởng nghiêm trọng đến sản xuất vụ Mùa, Phòng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn (NN&PTNT) huyện đã tham mưu cho UBND huyện ban hành Công văn số 2282/UBND-NNPTNT ngày 25/7/2024 về việc tập trung khôi phục sản xuất vụ Mùa năm 2024 sau ngập úng. Theo đó, các ngành chuyên môn, các xã, thị trấn và các HTXNN tập trung mọi nguồn lực tổ chức giải toả đăng đó, vó, cượm, vật cản, khơi thông dòng chảy trên các trục sông do đơn vị mình quản lý; huy động máy bơm, tổ chức vận hành hết công suất tất cả các trạm bơm để tiêu kiệt nước trong hệ thống sông; mở các cống trên đê để tận dụng tiêu bằng thuỷ triều khi nước triều xuống. Các đơn vị quản lý thủy nông tiếp tục cập nhật diễn biến thời tiết, thủy văn để vận hành các trạm bơm và điều tiết nước hợp lý, chủ động các biện pháp đối phó với những diễn biến bất thường. Các địa phương, các HTX căn cứ vào tình hình thời tiết, đôn đốc bà con nông dân tập trung sản xuất vụ mùa.

Bà con nông dân huy động nhân lực cấy trên những diện tích ruộng đã rút nước.

Thời điểm này, nước trên mặt ruộng đang rút dần, bà con nông dân huy động nhân lực cấy dặm và cấy những diện tích còn lại, phấn đấu gieo cấy xong trong khung thời vụ tốt nhất. Những diện tích bị ngập có khả năng phục hồi, sau khi nước rút, bà con nông dân tiến hành vệ sinh đồng ruộng, sử dụng mạ thừa, mạ dự phòng cấy dặm bổ sung đảm bảo mật độ, bà con nông dân nên đổi mạ cho nhau để cấy từng vùng cho phù hợp, ưu tiên mạ già cấy trước, mạ non cấy sau. Những diện tích bị ngập không có khả năng phục hồi, người dân chủ động sử dụng các giống lúa ngắn ngày như: Khang dân 18, Bắc thơm số 7, QR1 … để gieo cấy lại.

Theo dự báo thời tiết của cơ quan khí tượng thủy văn Trung ương, tỉnh Ninh Bình trong những ngày tới khả năng tiếp tục có mưa, vì vậy bà con nên gieo cấy bằng mạ nền, không sử dụng phương thức gieo sạ để hạn chế thấp nhất thiệt hại do thiên tai gây ra.

UBND huyện yêu cầu Chi nhánh Khai thác công trình Thủy lợi huyện phân công cán bộ, công nhân thường trực các trạm bơm và các cống 24/24h; tổ chức vận hành hết công suất tất cả các trạm bơm để tiêu kiệt nước trong hệ thống sông; mở các cống trên đê để tận dụng tiêu bằng thủy triều khi nước triều xuống. Phòng NN&PTNT huyện, Trung tâm Dịch vụ nông nghiệp huyện tăng cường cán bộ xuống cơ sở đôn đốc các đơn vị khẩn trương khôi phục sản xuất sau mưa úng; hướng dẫn nông dân biện pháp kỹ thuật chăm sóc, bảo vệ lúa Mùa sau khi bị ngập úng và theo dõi chặt chẽ diễn biến của thời tiết, huy động nhân lực đảm bảo cấy hết diện tích trong khung thời vụ tốt nhất.

Nguyễn Chinh-Diệu Hoa