Từ năm 2013 đến nay huyện đã tập trung thực hiện việc cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà và tài sản khác gắn liền với đất lần đầu cho các hộ gia đình, cá nhân trên địa bàn. Toàn huyện đã cấp 487 Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất lần đầu cho các hộ gia đình, cá nhân. Cấp đổi, cấp lại 246 Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất. Chuyển nhượng, thừa kế, chia tách, tặng cho quyền sử dụng đất với 5.730 giấy chứng nhận quyền sử dụng đất. Tuy nhiên, đến nay vẫn còn một số lượng khá lớn các hộ gia đình đang sử dụng đất nhưng chưa được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất. Đối với các xã, thị trấn trên địa bàn huyện còn với diện tích 126.330m2. Riêng đối với TTPD còn 51 hộ vắng chủ, một số hộ đã hóa giá nhà nhưng chưa được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất.

Đồng chí Đỗ Hùng Sơn – PBT huyện ủy, Chủ tịch UBND huyện: Huyện Kim Sơn đánh giá có 4 nguyên nhân sau:

Thứ nhất là hồ sơgiấy chứng nhận quyền sử dụng đất lần đầu khá phức tạp trong khi cán bộ chuyên môn hướng dẫn chưa đủ kinh nghiệm, nghiệp vụ... Các giấy tờ của các hộ được nhà nước hóa giá nhà, đến nay một số còn nhưng một số đã chuyển nhượng nhưng bị thất lạc, do vậy việc tập hợp các hồ sơ chuẩn bị cho việc cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất lần đầu rất khó khăn và phức tạp.

Thứ 2 là vẫn còn tình trạng tranh chấp đất giữa các hộ liền kề, do vậy việc cấp giấy còn đang tranh chấp không thực hiện được.

Thứ 3 là nhận thức, ý thức của một số hộ dân trong việc cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất lần đầu vẫn chưa có sự chuẩn bị chu đáo các điều kiện để thực hiện việc cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất lần đầu.

Thứ 4 là việc cấp đất, bán đất trái thẩm quyền trước đây của một số xã, Hợp tác xã; việc cấp đất theo Quyết định của UBND tỉnh nhưng không đúng vị trí, diện tích và người trong quyết định cũng là một khó khăn trong việc hoàn tất các thủ tục hồ sơ cấp giấy chứng nhận lần đầu cho công dân.

Đồng chí Đỗ Hùng Sơn – PBT huyện ủy, Chủ tịch UBND huyện:Xác định việc cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà và tài sản khác gắn liền với đất lần đầu cho các hộ gia đình, cá nhân trên địa bàn là nhiệm vụ quan trọng, UBND huyện đã tập trung chỉ đạo, xây dựng Kế hoạch số 02 về tập trung giải quyết tồn tại về đất đai. UBND huyện chỉ đạo các xã, thị trấn triển khai kế hoạch. Công khai kế hoạch đến mọi người dân trên địa bàn huyện biết để cùng giám sát thực hiện. Trong kế hoạch số 02 nêu rõ trình tự, thủ tục và hồ sơ người dân cần chuẩn bị để nộp cho UBND xã, thị trấn…Về thời gian giải quyết hồ sơ của người dân được quy định rõ ràng: công dân xã gửi hồ sơ đến bộ phận 1 cửa của xã, thị trấn chậm nhất 5 ngày UBND xã, thị trấn phải trả lời với công dân xem hồ sơ đã đủ điều kiện, hoặc không đủ điều kiện, thì cần bổ sung giấy tờ gì, lí do tại sao phải bổ sung. Và hồ sơ UBND xãchuyển đến Văn phòng đăng ký quyền sử dụng đất và Phòng Tài nguyên môi trường, qua Bộ phận một cửa của huyện,chậm nhất là 10 ngày,Văn phòng đăng ký quyền sử dụng đất và Phòng Tài nguyên môi trường phải trả lời với xã bằng văn bản hồ sơ có đủ điều kiện hay không và chậm nhất 20 ngày phải trình UBND huyện ký hồ sơ cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho nhân dân. Về tiến độ thực hiện: Năm 2017, Quý 1 giải quyết cho các xã: Kim Chính, Lai Thành, Thị trấn Bình Minh, Đồng Hướng và Hùng Tiến.

Quý 2, tập trung cho các xã: Lưu Phương, TT Phát Diệm, Yên Mật, Xuân Thiện, Chất Bình, Ân Hòa và Như Hòa

Quý 3 tập trung cho các xã : Chất Bình, Hùng Tiến, Văn Hải, Cồn Thoi, Kim Đông, Kim Trung và Kim Hải

Như vậy trong năm 2017 và 2018 sẽ cơ bản hoàn tất và hoàn thành được các thủ tục cấp giấy chúng nhận quyền sử dụng đất lần đầu cho các hộ trên địa bàn đối với các hộ đủ điều kiện. Với những hộ hồ sơ chưa đủ điều kiện tiếp tục hoàn tất, bổ sung đảm bảo các hộ có đủ hồ sơ đều được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất. Tạo điều kiện cho nhân dân trong huyện quản lý chặt chẽ đất đai của mình, làm thủ tục thế chấp, vay vốn sản xuất kinh doanh…

Trong quá trình thực hiện, UBND huyện chỉ đạo UBND các xã, thị trấn, cán bộ địa chính phải thông báo tới các hộ, hướng dẫn lập hồ sơ đề nghị theo quy định.Tránh biểu hiện sách nhiễu, gây phiền hà, thiếu trách nhiệm của cán bộ trong khi thực hiện nhiệm vụ. Văn phòng sử dụng đất, Phòng Tài nguyên môi trường của huyện có trách nhiệm phối hợp, đôn đốc các xã hướng dẫn về chuyên môn, nghiệp vụ, tổ chức thực hiện, lập hồ sơ theo quy trình, trình UBND huyện ký, trao giấy chúng nhận quyền sử dụng đất cho các hộ theo quy định. Nghiêm cấm mọi trường hợp gây phiền hà, sách nhiễu trong giải quyết công việc có liên quan đến cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất. Tuyệt đối không lợi dụng việc sử lý tồn tại về đất đai, cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất để đòi hỏi công dân phải nộp các khoản phí ngoài quy định của Nhà nước và tuyệt đối không lợi dụng việc cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất để hợp thức hóa những trường hợp có sai phạm về đất đai trước đây. Việc cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất phải thực hiện đúng theo quy định tại Bộ thủ tục hành chính đã được cấp có thẩm quyền phê duyệt... Tất cả các nội dung trên UBND huyện đã triển khai và thường xuyên theo dõi, đôn đốc để thực hiện tốt Kế hoạch 02 của UBND huyện.

Đồng chí Đỗ Hùng Sơn – PBT huyện ủy, Chủ tịch UBND huyện: Sau khi triển khai gần 3 tháng, toàn huyện đã thu được kết quả khá tốt. Tất cả các xã đã triển khai kế hoạch, giao cho 1 đồng chí lãnh đạo UBND xã trực tiếp chỉ đạo. Rà soát lại các hộ chưa được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, làm rõ nguyên nhân để có giải pháp khắc phục. Các xã làm tốt như: Lai Thành đã tập trung giải quyết được 50% số hộ còn tồn tại trước đây. Lưu Phương:thuê cán bộ chuyên môn để tập trung giải quyết tồn tại. Cho đến nay các xã đang tập trung giải quyết,tuy nhiên vẫn còn một số đơn vị chưa thực sự tập trung quyết liệt nên kết quả còn hạn chế.