Sinh thời Chủ tịch Hồ Chí Minh luôn coi trọng công tác vệ sinh phòng bệnh, coi đây là một trong những công việc quan trọng nhất trong sự nghiệp chăm sóc bảo vệ sức khoẻ nhân dân. Cách đây 64 năm, ngày 02/7/1958, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã viết bài “Vệ sinh yêu nước” đăng trên báo Nhân Dân số 1572 nhằm kêu gọi toàn thể người dân tích cực tham gia các hoạt động về vệ sinh phòng bệnh. Bác nhắc nhở: “Phòng bệnh hơn trị bệnh”, “Mọi người từ già trẻ, trai gái đã là người yêu nước đều phải quan tâm đến vấn đề vệ sinh, giữ gìn sức khỏe”.

Hưởng ứng lời kêu gọi “Vệ sinh yêu nước” của Bác, Ngày 01 tháng 7 năm 2012, Chủ tịch nước đã chính thức phát động Phong trào “Vệ sinh yêu nước nâng cao sức khỏe nhân dân” trên phạm vi cả nước, kêu gọi toàn dân tích cực tham gia các hoạt động vệ sinh cá nhân, vệ sinh môi trường nhằm nâng cao hiệu quả phòng chống dịch bệnh và cải thiện sức khỏe và lấy ngày 02 tháng 7 hàng năm là Ngày Vệ sinh yêu nước.

Theo đó, ngày 26/11/2012 Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Chỉ thị số 29/CT-TTg về việc triển khai Phong trào “Vệ sinh yêu nước nâng cao sức khỏe nhân dân” và coi việc thực hiện Phong trào là trách nhiệm của tất cả các cấp, các ngành, mỗi đơn vị, mỗi người dân. Việc triển khai Phong trào Vệ sinh yêu nước nâng cao sức khỏe nhân dân được coi là hoạt động thiết thực học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh và thực hiện Chương trình xây dựng nông thôn mới.

Nhiều phong trào đảm bảo vệ sinh môi trường được phát động trên địa bàn huyện

Tại Chỉ thị, phần nhiệm vụ đối các địa phương đã được nhấn mạnh với các nhiệm vụ: “Triển khai đồng bộ các giải pháp nhằm khơi dậy ý thức, trách nhiệm của nhân dân tham gia giải quyết tốt các vấn đề vệ sinh liên quan tới sức khỏe như vệ sinh để phòng chống dịch bệnh, an toàn vệ sinh thực phẩm; vận động người dân thay đổi thói quen, tập quán vệ sinh lạc hậu, thực hiện các hành vi vệ sinh có lợi cho sức khỏe. Thực hiện ăn sạch, uống sạch, ở sạch; thu gom, không vứt rác bừa bãi, giữ gìn vệ sinh, cảnh quan môi trường; xây dựng và sử dụng nhà tiêu hợp vệ sinh, không phóng uế bừa bãi; xây dựng chuồng trại hợp vệ sinh và di dời chuồng gia súc, gia cầm ra xa nhà; bảo đảm an toàn vệ sinh trong lao động để phòng chống tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp. Phấn đấu đạt và vượt các chỉ tiêu có liên quan tới vệ sinh và nâng cao sức khỏe của các Chương trình mục tiêu quốc gia, các chương trình dự án... đang triển khai trên địa bàn".

Trong những năm qua, dưới sự quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo sát sao của cấp uỷ đảng, chính quyền các cấp; sự tham mưu và tổ chức thực hiện tích cực, có hiệu quả của các cấp, các ngành, sự tham gia tích cực của các tầng lớp nhân dân trong huyện, công tác vệ sinh phòng bệnh đã được triển khai sâu rộng phù hợp với điều kiện thực tiễn của từng địa phương, đơn vị và nhận được nhiểu kết quả tích cực    

Để tạo sự thống nhất cao trong hệ thống chính trị, trên cơ sở thực hiện nghiêm Luật Bảo vệ môi trường, các văn bản chỉ đạo của Trung ương, của tỉnh, huyện đã xây dựng Đề án số 04/ĐA-UBND ngày 13/12/2016 thực hiện thu gom và xử lý chất thải rắn sinh hoạt các xã, thị trấn trên địa bàn huyện Kim Sơn giai đoạn 2017 - 2020, định hướng đến năm 2025; Nghị quyết số 04/NQ-HĐND ngày 13/7/2018 về việc thực hiện công tác vệ sinh môi trường trên địa bàn huyện; Nghị quyết số 02-NQ/HU ngày 28/4/2021 của BTV huyện uỷ về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác đảm bảo trật tự, an toàn giao thông và vệ sinh môi trường cùng nhiều văn bản khác chỉ đạo các cơ quan, ban, ngành, đoàn thể và các xã, thị trấn thực hiện công tác bảo vệ trường, vệ sinh cá nhân, vệ sinh an toàn thực phẩm, vệ sinh an toàn lao động, phòng chống dịch bệnh. Đồng thời giao cho các cơ quan chuyên môn hướng dẫn các xã, thị trấn thực hiện việc bảo vệ môi trường, thực hiện việc thu gom và xử lý rác thải tại các khu dân cư trên địa bàn; hướng dẫn người dân tự phân loại rác thải sinh hoạt và xử lý hợp vệ sinh tại gia đình, vận động các hộ sản xuất kinh doanh, buôn bán tạp hoá, dịch vụ ăn uống tại các điểm đông dân cư ký cam kết bảo vệ môi trường theo quy định.

Người dân nhiều địa phương tích cực dọn vệ sinh môi trường

Huyện xác định công tác tuyên truyền, nâng cao nhận thức của người dân nhằm thay đổi nhận thức, hành vi có hại đến môi trường, tăng cường vệ sinh cá nhân, vệ sinh an toàn thực phẩm, vệ sinh an toàn lao động, phòng chống dịch bệnh là yếu tố quan trọng, cần tăng cường. Do vậy, công tác truyền thông được triển khai đa dạng dưới nhiều hình thức phong phú cả về nội dung lẫn hình thức từ trực tiếp đến gián tiếp như:  tuyên truyền bằng Pano, áp phích, tờ rơi, băng rôn, các hội nghị giao ban công tác tháng, quý và hội nghị tổng kết công tác thi đua khen thưởng cuối năm...; các hoạt động cộng đồng như mít tinh, chiến dịch truyền thông hưởng ứng Ngày vệ sinh yêu nước 02/7, Ngày Thế giới rửa tay với xà phòng 15/10, Ngày Nhà tiêu Thế giới 19/11, Tuần lễ Quốc gia nước sạch và vệ sinh môi trường, các ngày hội vệ sinh...viết tin, bài phát trên sóng phát thanh huyện, đài truyền thanh 3 cấp, trang thông tin điện tử của huyện…

10 năm thực hiện Phong trào, huyện đã lắp đặt trên 2.000m² pano, áp phích (bình quân 200m² /năm), gần 120 buổi tuyên truyền lưu động. Xây dựng và phát sóng 120 lượt chuyên mục sức khỏe và đời sống tuyên truyền về vệ sinh yêu nước nâng cao sức khỏe nhân dân với tổng số 680 tin, bài (bình quân mỗi năm tuyên truyền từ 50-70 tin, bài) và hàng trăm tin, bài phát trên sóng đài truyền thanh các xã, thị trấn. Đã đăng 125 tin bài, ảnh và các tài liệu hướng dẫn thực hiện Chỉ thị 29/CT-TTg của Thủ tướng Chính Phủ trên Trang thông tin điện tử (kể từ khi Trang đi vào hoạt động năm 2017).

Công tác thu gom rác thải được các địa phương trên địa bàn thực hiện

Các Phong trào: "Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa ở khu dân cư", "Cả nước chung tay xây dựng nông thôn mới", “ ngày thứ Bảy xanh, ngày Chủ nhật sạch”…, các mô hình vệ sinh cá nhân, vệ sinh môi trường nông thôn, mô hình thu gom rác thải tại các hộ gia đình như: mô hình “5 không, 3 sạch”, “Nhà sạch vườn đẹp”, “Phân loại và xử lý rác tại hộ gia đình”, “Câu lạc bộ Cựu chiến binh bảo vệ môi trường”, “Dòng sông tự quản”, “Đoạn đường tự quản”, …được đông đảo cán bộ, đảng viên, đoàn viên, hội viên và nhân dân tham gia.

Để đảm bảo nguồn nước sạch cho người dân, huyện chỉ đạo Phòng tài nguyên và Môi trường hằng năm phối hợp với Phòng Quản lý Tài nguyên nước và Khí tượng thủy văn thuộc Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh kiểm tra việc việc cung cấp nước sạch trên địa bàn; phối hợp với các đơn vị liên quan xử lý các cơ sở gây ô nhiễm môi trường trên địa bàn, nhất là các cơ sở sản xuất, kinh doanh, dịch vụ trên trên địa bàn; việc kiểm tra liên ngành về ATTP đối với các cơ sở kinh doanh dịch vụ ăn uống, thức ăn đường phố tại khu vực xung quanh trường học, bếp ăn tập thể tại các trường học, cơ sở cung cấp suất ăn sẵn có ký hợp đồng với nhà trường, đặc biệt trong các đợt cao điểm trong năm: Tết nguyên đán và Mùa lễ hội, Tháng hành động vì ATTP và trong dịp Tết Trung thu…được triển khai thực hiện với nhiều giải pháp phù hợp với điều kiện thực tế trong huyện.

Công tác đảm bảo ATTP, vệ sinh an toàn lao động được tăng cường

Với mục tiêu 100% cơ sở y tế đảm bảo cải thiện điều kiện về vệ sinh môi trường, xử lý chất thải y tế, tạo môi trường xanh, sạch, nâng cao chất lượng khám chữa bệnh, bảo vệ sức khỏe nhân dân, huyện đã ban hành các văn bản chỉ đạo, hướng dẫn triển khai việc xây dựng cơ sở y tế xanh - sạch - đẹp; quản lý chất thải tại các cơ sở y tế nhằm góp phần hạn chế nguy cơ nhiễm khuẩn trong bệnh viện.  

Tính đến hết tháng 6 năm 2022, toàn huyện có 276/298 khu dân cư của 25/25 xã, thị trấn được các tổ thu gom rác của các xã, thị trấn thu gom với tần suất 01-03 lần/tuần, với trọng lượng rác thải 1.450 tấn/tháng. Các loại Chất thải: công nghiệp, y tế, vỏ bao bì thuốc BVTV, nguy hại được thu gom và ký hợp đồng với đơn vị có chức năng xử lý theo quy định. Tỷ lệ hộ gia đình sử dụng nước sạch năm 2021 đạt 41,1% tăng 32,4% so với năm 2012. Tỷ lệ hộ gia đình sử dụng nhà tiêu hợp vệ sinh đạt 71,86% năm 2012, đến năm 2021 đạt tỷ lệ 87,8%. Công tác đảm bảo an toàn thực phẩm; công tác an toàn vệ sinh lao động được đảm bảo, không có dịch bệnh, không có trường hợp tại nạn lao động, ngộ độc thực phẩm xảy ra trong các doanh nghiêp, nhà trường, trong cộng; các mẫu nước năm 2012 và năm 2022 của các nhà máy nước trên địa bàn huyện đều nằm giới hạn cho phép.

Có thể khẳng định rằng, qua 10 năm thực hiện Chỉ thị số 29/TTg-CP ngày 26/11/2022 của Thủ tướng Chính phủ về việc triển khai Phong trào Vệ sinh yêu nước nâng cao sức khoẻ nhân dân: Công tác bảo vệ môi trường, vệ sinh cá nhân, vệ sinh môi trường được các cấp, các ngành từ huyện đến các xã, thị trấn quan tâm chỉ đạo, tổ chức thực hiện. Các tầng lớp nhân dân trong huyện hưởng ứng tham gia tích cực bằng các việc làm, hành động cụ thể, đạt nhiều kết quả tích cực - qua đó nâng cao nhận thức của người dân trong việc thực hiện các vấn đề vệ sinh liên quan tới sức khỏe, phòng, chống dịch bệnh; an toàn vệ sinh thực phẩm, vệ sinh lao động, dần thay đổi thói quen, tập quán vệ sinh có hại, thực hành thói quen, nếp sống vệ sinh, văn minh có lợi cho sức khỏe - góp phần xây dựng huyện NTM vào năm 2023.

      Nguyễn Hiền