Hiện nay, đang là thời điểm bước vào sản xuất vụ mùa. Do thời gian chuyển vụ (giữa vụ lúa đông xuân và vụ mùa) rất ngắn nên công tác chuẩn bị đang được các địa phương, HTX dịch vụ nông nghiệp và bà con nông dân trên địa bàn huyện tích cực triển khai, nhằm bảo đảm cơ cấu giống, lịch thời vụ, hướng đến vụ sản xuất mới giành thắng lợi cả về diện tích, năng suất, sản lượng và giá trị kinh tế.

Vụ mùa năm nay, HTX dịch vụ nông nghiệp Đông Thiện (xã Quang Thiện) có kế hoạch gieo cấy 213,8 ha, với cơ cấu 50% trà mùa trung, 50% trà mùa muộn. Ông Trần Văn Thơ, Giám đốc HTX dịch vụ nông nghiệp cho biết: Để chuẩn bị cho sản xuất vụ mùa, ngay sau khi thu hoạch xong toàn bộ diện tích lúa đông xuân, HTX đã huy động 11 máy cày xuống đồng cày lật đất. Đến nay đã hoàn thành cày lật đất và đang thực hiện bừa dầm đợt 1; dự tính từ ngày 10/7 sẽ tiếp tục tiến hành bừa lại lần 2, trước khi gieo cấy. Đồng thời, thông báo lịch gieo cấy đến từng đội sản xuất để bà con nông dân chủ động gieo mạ trong khung thời vụ và chuẩn bị vật tư nông nghiệp sản xuất vụ mùa.

Không chỉ HTX dịch vụ nông nghiệp Đông Thiện mà công tác chuẩn bị cho sản xuất vụ mùa đang được các địa phương, các HTX dịch vụ nông nghiệp trên địa bàn huyện khẩn trương thực hiện. Ông Phạm Tiến Dũng, Giám đốc HTX dịch vụ nông nghiệp Yên Mật (xã Kim Chính) cho biết: Những năm trước đây, HTX là đơn vị duy nhất của huyện có thời điểm tiến hành gieo vãi 100% diện tích. Tuy nhiên, qua thực tế sản xuất, thực hiện sự chỉ đạo của huyện, khuyến cáo của các cơ quan chuyên môn, đơn vị đang tích cực tuyên truyền, vận động các hộ xã viên thực hiện cấy lúa mùa bằng phương thức truyền thống và cấy máy thay vì gieo thẳng, gieo sạ để giảm tối đa rủi ro do thiên tai, ảnh hưởng của sử dụng thuốc diệt cỏ đối với đồng ruộng. Vụ mùa năm nay, HTX đưa 3 máy cấy mini vào sản xuất để giảm sức lao động và đẩy nhanh tiến độ cấy lúa mùa, hiện các hộ xã viên đã tiến hành gieo mạ sân nền để chuẩn bị cho cấy lúa mùa theo phương thức cấy truyền thống và cấy máy.

Khâu cày lật đất được các địa phương, các HTX dịch vụ nông nghiệp trên địa bàn huyện hoàn thành ngay từ cuối tháng 6

Vụ mùa năm 2023, toàn huyện gieo cấy 8.024 ha lúa, năng suất phấn đấu đạt 56 tạ/ha, tổng sản lượng đạt 44.934 tấn. Với cơ cấu trà lúa mùa trung từ 70 - 75% diện tích; trà mùa muộn từ 25 - 30% diện tích. Trong đó các giống lúa thuần như: Bắc thơm số 7, LT2, Nếp 97, Nếp Hương, Hương Bình, Đài thơm 8, TBR 89, TBR225 (có gen kháng bạc lá), Nếp hạt cau, Nếp cái hoa vàng, Tám, Dự... chiếm 95% diện tích; giống lúa Thục hưng 6, Thái xuyên 111, Phú ưu 1, C.ưu đa hệ số 1... chiếm 5% diện tích. Cùng với đó, huyện tiếp tục thử nghiệm một số giống có tiềm năng, năng suất chất lượng cao như ST24, ST25 nhằm phục vụ nhu cầu đa dạng của thị trường.

Xác định vụ mùa là vụ sản xuất có nhiều khó khăn, thường gặp bất lợi, rủi ro về thời tiết, sâu bệnh. Vì vậy để đạt mục tiêu, kế hoạch đề ra, huyện Kim Sơn chỉ đạo các xã, thị trấn trên địa bàn chủ động các điều kiện cho sản xuất vụ mùa và thực hiện đồng bộ các giải pháp phù hợp ngay từ đầu vụ. Theo đó, để đảm bảo tiến độ khâu làm đất với phương châm “ruộng chờ mạ”, huyện chỉ đạo các địa phương thu hoạch nhanh gọn diện tích lúa xuân đã chín và gặt đến đâu làm đất ngay đến đó để giải phóng đất sản xuất vụ mùa. Trong khâu làm đất, các địa phương, các HTX dịch vụ nông nghiệp đã tăng cường đưa cơ giới hóa vào sản xuất, cày vùi sâu gốc rạ để đẩy nhanh quá trình phân hủy rơm rạ, tạo phân hữu cơ, hạn chế ngộ độc đầu vụ, ngăn ngừa nguồn sâu bệnh từ vụ đông xuân lây lan sang vụ mùa, đồng thời nâng cao hiệu quả sử dụng phân bón; đất được cày bừa kỹ, tơi nhuyễn và phẳng tạo điều kiện thuận lợi khi gieo cấy. Do chủ động trong khâu làm đất, đến cuối tháng 6 toàn huyện đã có 100% diện tích được cày lật đất, hiện có trên 30% diện tích được bừa dầm.

Cùng với khâu làm đất, các địa phương, các HTXNN và bà con nông dân chấp hành nghiêm lịch thời vụ, cơ cấu giống, quy trình canh tác cho từng giống lúa; quan tâm mở rộng diện tích mạ khay, cấy bằng máy. Bám sát lịch thời vụ, bà con nông dân đã gieo mạ mùa muộn bằng mạ dược, mạ xúc từ 10 – 25/6/2023; mạ mùa trung được gieo mạ nền hoặc mạ dày xúc từ 03 – 05/7/2023. Hiện, mạ mùa trung đang được bà con nông dân gieo theo lịch thời vụ; mạ mùa muộn được chăm sóc theo đúng quy trình, kỹ thuật ngành chức năng hướng dẫn nên cơ bản phát triển tốt. Để có lượng mạ dự phòng, với kinh nghiệm sản xuất, thâm canh, bà con nông dân chủ động gieo tăng mạ cho khoảng 10% diện tích cấy và thực hiện bảo quản tốt mạ thừa sau cấy đề phòng úng, lụt làm chết lúa mới cấy. Dự phòng giống cho khoảng 20% diện tích cấy bằng các giống ngắn ngày để khi cần có giống gieo ngay.

Bà con nông dân chăm sóc diện tích mạ mùa muộn

Nhằm đảm bảo lượng thóc giống, vật tư phân bón, thuốc bảo vệ thực vật… các HTX dịch vụ nông nghiệp đã ký kết và nhập sản phẩm của các công ty, doanh nghiệp có uy tín cung ứng cho bà con xã viên chuẩn bị sản xuất vụ mùa. Các ngành chức năng tăng cường giám sát các hộ kinh doanh vật tư nông nghiệp trên địa bàn để đảm bảo chất lượng theo đúng danh mục phục vụ sản xuất, kiên quyết không để xảy ra tình trạng các cửa hàng, đại lý cung ứng vật tư nông nghiệp bán hàng giả, hàng kém chất lượng làm ảnh hưởng đến năng suất mùa vụ.

HTX dịch vụ nông nghiệp Đồng Hướng đưa máy cấy vào sản xuất nhằm giảm sức lao động, chi phí và đẩy nhanh tiến độ cấy lúa

Ngoài ra, các địa phương, đơn vị cũng thực hiện tốt công tác kiểm tra hiện trạng các công trình thủy lợi; chủ động phương án đảm bảo tưới tiêu, phương án chống úng, chống hạn và đảm bảo an tòan cho các công trình thủy lợi; quan tâm làm thủy lợi nội đồng, kiên cố hóa kênh mương, duy tu, bảo dưỡng hệ thống máy móc, trạm bơm, đường điện để kịp thời ứng phó với các diễn biến của thời tiết. Bên cạnh đó, đẩy mạnh công tác tuyên truyền, khuyến khích bà con nông dân tăng cường mở rộng diện tích cấy tay, cấy máy, hạn chế gieo vãi, gieo thẳng; tích cực sử dụng các sản phẩm phân bón hữu cơ, hữu cơ vi sinh, từng bước giảm lượng phân bón hóa học, nâng cao chất lượng sản phẩm và góp phần bảo vệ môi trường bền vững. Quan tâm mở các lớp tập huấn chuyển giao tiến bộ khoa học kỹ thuật giúp nông dân nắm vững quy trình thâm canh và nâng cao nhận thức về sản xuất nông nghiệp hàng hóa, ứng phó với biến đổi khí hậu. Chú trọng phát triển các hình thức liên kết sản xuất, bao tiêu sản phẩm, đặc biệt là những giống lúa chất lượng cao, lúa đặc sản mang thương hiệu Kim Sơn.

Hiện nay, cùng với sự chỉ đạo sát sao của các cấp, các ngành, bà con nông dân trên địa bàn huyện cũng đang tích cực chăm sóc mạ đã gieo, vệ sinh đồng ruộng, làm đất, san phẳng bề mặt ruộng và chuẩn bị nhân lực xuống đồng gieo cấy lúa mùa trong khung thời vụ, phấn đấu xong trước ngày 25/7/2023.

Nguyễn Chinh