Chỉ còn hơn một tháng nữa là đến Tết Nguyên đán Ất Tỵ 2025, hiện nay bà con nông dân trồng đào trên địa bàn xã Kim Định đang tích cực chăm sóc để cây đào ra nụ, nở đúng thời vụ, kịp khoe sắc thắm vào dịp Tết.

Xã Kim Định hiện có hơn 110 hộ dân trồng đào với diện tích trên 25 ha, trong đó HTX trồng đào Kim Định có 26 thành viên với diện tích 5 ha. Ngoài các hộ trồng đào phai truyền thống cánh đơn và cánh képcòn có 10 hộ trồng đào thế (đào ghép).

Những ngày trung tuần tháng 11 âm lịch, đến thăm những hộ trồng đào cảnh trên địa bàn xã Kim Định, chúng tôi thấy rõ không khí tất bật, hối hả của người dân trồng đào đang thực hiện công đoạn tuốt lá, bởi đây là giai đoạn quyết định thời điểm ra hoa  vào đúng dịp Tết Nguyên đán. 

Công đoạn tuốt lá đào quyết định đếnthời điểm ra hoa  vào đúng dịp Tết Nguyên đán.

Là người gắn bó với nghề trồng đào cảnh nhiều năm nay, hiện vườn nhà anh Hoàng Văn Huy, xóm 9 có hơn 300 cây đào phai và đào ghép. Để bán ra thị trường dịp Tết Nguyên đán Ất Tỵ những cây đào đẹp có nhiều nụ, nhiều hoa, theoanh Huy thì người trồng đào phải tỉ mỉ tính toán thời điểm tuốt lá sao cho phù hợp với điều kiện thời tiết của từng năm. Đào là loại cây rất nhạy cảm với sự thay đổi của thời tiết, mọi dự đoán của người trồng đào đều có thể bị thay đổi bởi khí hậu. Nếu thời tiết ấm áp, việc chăm sóc có thể muộn hơn, còn nếu trời rét sẽ chăm sóc sớm hơn. Vì vậy, sau khi tuốt lásẽ căn cứ vào thời tiết để có cách chăm sóc phù hợp, “thúc” hay “hãm” cây sao cho cây ra nhiều nụ đúng thời vụ, kịp khoe sắc thắm vào dịp tết.

Trồng đào thường phụ thuộc nhiều vào thời tiết, tuy nhiên người trồng đào vẫn có những kỹ thuật nhất định để có mùa vụ thành công, trong đó, tuốt lá là yếu tố quan trọng. Nếu công đoạn tuốt lá thực hiện đúng thời điểm, thời tiết thuận lợi thì cây đào sẽ cho ra những nụ hoa to, đẹp, đều và đúng dịp. Tuốt lá là một phương pháp đã có từ lâu, nhằm hạn chế sự sinh trưởng của thân, lá và kích thích mầm hoa phát triển. Thực hiện công đoạn này đòi hỏi người trồng phải có kinh nghiệm, để bảo vệ mắt hoa ở cuối nách lá, phải tuốt từng lá và không được tuốt thẳng tay từ ngọn vì xuống dễ gây tổn thương đến mầm hoa. Việc tuốt lá đào được các hộ trồng đào trên địa bàn xã Kim Định thực hiện từ cuối tháng 10 âm lịch và muộn nhất là 20/11 âm lịch phải hoàn thành xong công đoạn này. Sau khi tuốt lá, các hộ trồng đào thường xuyên theo dõi diễn biến của thời tiết để có cách chăm sóc phù hợp sao cho cây đào ra lộc non, có nhiều nụ, nụ to, sắc thắm, bung nở vào đúng dịp Tết.

Các hộ trồng đào cảnh thực hiện công đoạn đánh chuyền (đôn đảo bầu), để đảm bảo cây đào khi được chuyển lên chậu sẽ phát triển tốt.

Ngoài việc tuốt lá, người trồng đào còn một phương pháp khác để “kích đào” ra hoa đúng dịpTết đó là khoanh gốc (hãm đào) vào khoảng tháng 8 âm lịch, giúp cây dồn sức vào nuôi “mắt đào”, thúc ra hoa. Bà con nông dân sẽ hãm trước những cây đào khỏe, có toàn bộ lá xanh tốt, hãm sau những cây yếu có một phần lá đã chuyển sang màu vàng. Công đoạn đánh chuyền (đôn đảo bầu) được thực hiện từ đầu tháng 9 âm lịch, để đảm bảo cây đào khi được chuyển lên chậu trưng bày vào những ngày Tết sẽ phát triển tốt.

Khó khăn lớn nhất đối với nghề trồng đào là phụ thuộc nhiều vào yếu tố thời tiết. Cây đào vốn là cây ưa ẩm nhưng lại “khó tính”, năm nay do ảnh hưởng của cơn bão số 3(Yagi) và các đợt mưa mưa lớn kéo dài trong tháng 7, tháng 8 âm lịch đã làm cho 1,5 ha đào cảnh tại các vườn có cốt đất thấp trên địa bàn xã Kim Định bị ngập úng, thối rễ và bị chết. Đối với những cây đào không bị ảnh hưởng hoặc bị ảnh hưởng nhưng khôi phục được, bà con nông dân tích cực thực hiện các biện pháp bảo vệ, chăm sóc để phục vụ thị trường tết năm nay. Do vậy đến nay, các vườn đào cảnh trên địa bàn xã Kim Định đa số phát triển tốt, đồng đều.

Anh Nguyễn Văn Chung, Giám đốc HTX đào Kim Định cho biết:Theo nhận định của những người trồng đào giàu kinh nghiệm, giá đào năm nay sẽ cao hơn mọi năm từ 10-15%. Thời điểm hiện tại đã có nhiều thương lái đến các vườn để đặt mua đào. Điều này không chỉ là tín hiệu vui cho người dân trồng đào xã Kim Địnhmà còn cho thấy nhu cầu thị trường đối với các loại hoa, cây cảnh trưng bày dịp Tết, đặc biệt là đào cảnh năm nay sẽ có sự tăng trưởng mạnh mẽ.

Những năm gần đây, cây đào cảnh trên địa bàn xã Kim Định không chỉ đáp ứng nhu cầu tiêu thụ trong tỉnh mà còn phát triển thị trường rộng rãi ra các tỉnh, thành và dần khẳng định được thương hiệu. Không chỉ nổi tiếng với đào thuần chủng mà Kim Định còn nổi tiếng với những cây đào thế được ghép từ những gốc đào rừng cổ thụ ở vùng núi Tây Bắc với đào vườn. Đào thế ngày càng được người tiêu dùng ưa chuộng bởi loại đào ghép này hội tụ được vẻ đẹp của cả hai giống: Vẻ rêu phong cổ kính, uy nghi mà hoang dã của gốc đào rừng cùng nét kiêu sa, rực rỡ của đào vườn. Từ đôi bàn tay và khối óc của mình, người dân xã Kim Định đã tìm ra cho mình hướng chuyển dịch cơ cấu cây trồng trong sản xuất nông nghiệp. Đồng chí Phan Văn Trang, Chủ tịch UBND xã Kim Định cho biết:Mặc dù trồng và chăm sóc cây đào cảnh yêu cầu kỹ thuật cao, sự khéo léo, tỷ mỉ nhưng đem lại hiệu quả kinh tế, mang đến nguồn thu nhập từ 500 – 600 triệu đồng/ha, góp phần cải thiện, nâng cao cuộc sống người dân Kim Định ngày càng sung túc, khấm khá hơn, đem lại khởi sắc cho diện mạo nông thôn.

Hoa đào là loại hoa không thể thiếu trong mỗi gia đình dịp Tết đến, xuân về. Sau thời gian vất vả chăm sóc, đây là thời điểm người trồng đào tập trung thực hiện các công đoạn cuối trước khi đưa những cây đào thương phẩm ra thị trường tết. Với kinh nghiệm, sự chuẩn bị từ sớm và chu đáo của các nhà vườn, hy vọng thời tiết sẽ tiếp tục thuận lợi để những cây đào nở rộ đúng dịp Tết Nguyên đán, mang lại mùa vụ thành công cho những người trồng đào và niềm vui cho mọi nhà trong những ngày đầu Xuân mới.

Nguyễn Chinh