Những ngày qua tranh thủ thời tiết thuận lợi, bà con nông dân trên địa bàn huyện đã tập trung nhân lực, phương tiện xuống đồng thu hoạch nhanh gọn diện tích lúa Mùa đã chín theo phương châm “Xanh nhà hơn già đồng”. Đến thời điểm này, toàn huyện đã thu hoạch được trên 80% diện tích, chủ yếu là mùa trung.

Vẫn là nhịp điệu hối hả mỗi khi mùa về nhưng năm nay nông dân trên địa bàn huyện “kém vui” khi vụ Mùa bị ảnh hưởng của thời tiết mưa lớn ngay từ đầu vụ, gió bão giai đoạn lúa trỗ bông làm giảm năng suất lúa.

Gia đình chị Trần Thị Khiêm, xóm 4, xã Quang Thiện có diện tích lúa mùa bị ảnh hưởng bởi thời tiết, chị Khiêm chia sẻ: “Chi phí sản xuất lúa vụ mùa năm nay gần như cao nhất trong vài năm gần đây. Lúa vừa cấy xuống gặp ngay đợt mưa lớn, gia đình tôi phải cấy lại, tới khi gần thu hoạch lại gặp mưa gió lớn nên lúa đổ nhiều, thu hoạch xong chỉ đủ trả tiền giống, tiền phân bón, thuê máy, hầu như không có lãi”.

Vụ mùa năm nay toàn huyện gieo cấy 7.933 ha lúa, với cơ cấu giống lúa thuần, lúa chất lượng cao 95% diện tích, cấy chủ yếu là các giống: Bắc thơm số 7,  Bắc thơm 7 KBL, LT2, Nếp 97, Hương Bình, Nếp Hương, Đài thơm 8, TBR 89, TBR 225 (có gen kháng bạc lá), Nếp hạt cau, Nếp cái hoa vàng, Tám, Dự. Giống lúa lai, lúa cao sản 5% diện tích, cấy bằng các giống chủ yếu: Thục hưng 6, Thái Xuyên 111, Phú ưu 1.

Những ngày cuối tháng 10, khi những diện tích lúa mùa đã chín rộ, thời tiết nắng ấm, bà con nông dân đã tập trung thu hoạch nhanh, gọn diện tích lúa mùa đã chín. Hầu hết nông dân sử dụng phương tiện máy gặt nên thời gian thu hoạch lúa mùa được tiến hành nhanh chóng, đảm bảo tiết kiệm được chi phí, giảm hao hụt, giá bán lúa cao hơn so với lúa cắt thủ công. Máy thu hoạch xong, nông dân có thể bán lúa ngay tại ruộng.

Thu hoach lúa Mùa trên cánh đồng xã Quang Thiện.

Tính đến ngày 08/11, toàn huyện đã thu hoạch được 80% diện tích, một số đơn vị có tiến độ thu hoạch nhanh như:Đồng Hướng, Kim Chính, Thượng Kiệm, Lai Thành, Yên Lộc…Năng suất ước đạt 52 tạ/ha, giảm so với vụ Mùa năm ngoái 3,65 tạ/ha.Nguyên nhân được các địa phương xác định là do ảnh hưởng của mưa lớn đầu vụ, khi lúa cấy xong, từ ngày 14/7 đến ngày 21/7/2024, trên địa bàn huyện liên tục có mưa vừa, mưa to, tổng lượng mưa đo được là 286,6 mm. Mưa lớn kéo dài kết hợp với mực nước trên các sông dâng cao đã ảnh hưởng không nhỏ đến sản xuất, toàn huyện có 75% diện tích lúa đã gieo cấy mắt trắng nên bà con phải gieo cấy lại, không kịp khung thời vụ tốt nhất để cây lúa phát triển.

Ngoài các yếu tố bất lợi về thời tiết, vụ Mùa năm nay cũng ghi nhận sâu bệnh hại gây hại cục bộ trên các trà lúado thời gian chuyển từ vụ Đông xuân sang vụ mùa ngắn dẫn đến nguồn sâu, bệnh tích luỹ chuyển sang như sâu đục thân hai chấm, rầy các loại, bệnh lùn sọc đen, chuột cắn phá.

Tuy nhiên, cũng có những đơn vị, địa phương năng suất lúa vẫn giữ ổn định, điển hình như: HTX Nông nghiệp Cộng Thành, xã Chất Bình với 153,57ha lúa Mùa, trong đó 90% diện tích là ST25, còn lại 10% cấy lúa thuần, đến nay HTX đã cơ bản hoàn thành việc thu hoạch lúa Mùa, năng suất đạt trên 55tạ/ha. Ông Hoàng Ngọc Mây, Giám đốc HTX Nông nghiệp Cộng Thành cho biết: “do ảnh hưởng bởi thời tiết nên nhưng diện tích lúa Mùa của HTX được cấy muộn hơn mọi năm nhưng với những ưu điểm vượt trội về khả năng chống chịu độ mặn, kháng sâu bệnh, rầy, chịu rét, thân cứng, lá đứng, bông to, hạt xếp dầy, tỷ lệ hạt lép thấp… giống lúa ST 25 được cấy theo hướng hữu cơ vẫn mang lại năng suất, sản lượng cao”.

Những diện tích cấy lúa ST 25 ở HTX NN Cộng Thành cho năng suất và sản lượng ổn định trước ảnh hưởng của thời tiết.

Để đảm bảo thời tiết không gây ảnh hưởng đến năng suất, chất lượng lúa, huyện chỉ đạo ngành nông nghiệp đôn đốc các địa phương, đơn vị từ nay đến cuối tháng 11 tập trung cao nhất cho công tác thu hoạch, người dân tranh thủ tối đa thời tiết thuận lợi thu hoạch sớm, nhanh gọn diện tích lúa Mùa đã chín theo phương châm “Xanh nhà hơn già đồng”.

Các xã, thị trấn tăng cường tuyên truyền, vận động nhân dân chấp hành nghiêm các quy định về đảm bảo trật tự an toàn giao thông. Tập trung đẩy mạnh tuyên truyền, nghiêm cấm người dân không được phơi thóc, nông sản trên các tuyến đường giao thông bởi đây là các hành vi vi phạm pháp luật, gây mất an toàn giao thông và tiềm ẩn nguy cơ xảy ra tai nạn giao thông, không đốt rơm rạ sau thu hoạch gây ra lượng khí thải lớn, ô nhiễm môi trường và xử lý nghiêm các trường hợp cố tình vi phạm.

Bà con xã viên nên triển khai vệ sinh đồng ruộng bằng cách cày vùi rơm rạ sớm kết hợp xử lý bằng các chế phẩm sinh học, vôi bột, phân bón hữu cơ để phân hủy nhanh rơm rạ, hạn chế ngộ độc hữu cơ đầu vụ và nguồn sâu bệnh lây lan cho vụ sau, tăng hiệu quả sử dụng phân bón, góp phần nâng cao năng suất, sản lượng vụ Đông xuân 2025.

                                                                                    Diệu Hoa